Ngày 22-8 vừa qua là một ngày đầy cảm xúc tại đất nước Chùa tháp Campuchia tươi đẹp. Trang sử mới đã khắc ghi những dòng đầu tiên, miêu tả thời khắc chuyển giao thế hệ lãnh đạo đất nước, điều chưa từng có tiền lệ trong suốt ba thập kỷ qua. Thế hệ lãnh đạo đi trước bước sang một vị trí mới, vai trò mới, chuyển giao lại cho thế hệ sau là những người được “chọn mặt gửi vàng” thay mình gánh vác trọng trách tiếp tục hành trình bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, phụng sự nhân dân.

Tại kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa VII diễn ra vào sáng 22-8, Quốc hội Campuchia đã phê chuẩn đầy đủ thành phần nội các Chính phủ Hoàng gia Campuchia khóa mới do Tiến sĩ Hun Manet làm Thủ tướng. Nội các Chính phủ mới có 10 phó thủ tướng, 21 bộ trưởng cấp cao và 30 bộ trưởng các bộ và cơ quan ngang bộ. Thành phần nội các mới của Chính phủ Hoàng gia Campuchia thuộc thế hệ lãnh đạo trẻ ưu tú những người kế tục của Đảng Nhân dân Campuchia (CPP).

Nhân dân Campuchia đặt nhiều kỳ vọng vào đội ngũ lãnh đạo mới giàu năng lượng hơn, sáng tạo, dám đột phá hơn, bảo đảm cho một nền hòa bình, ổn định, thịnh vượng bền vững và lợi ích quốc gia, lợi ích dân tộc được đặt lên trên hết.

Để tiến tới cuộc chuyển giao giữa hai thế hệ lãnh đạo mang tính lịch sử này, CPP đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, chặt chẽ suốt từ nhiều năm qua, đặc biệt là công tác đào tạo, tuyển chọn, sàng lọc những “hạt giống” tốt nhất của đảng.

Với hơn 40 năm là đảng cầm quyền tại Campuchia, CPP đã thu hút được một lượng lớn nhân tài, trí thức trẻ, họ đều là tương lai của đảng. Vì lẽ đó, điều hiển nhiên Tiến sĩ Hun Manet không phải là ứng cử viên duy nhất của CPP.

Tiến sĩ Hun Manet là người thay thế xứng đáng nhất cha ông-Thủ tướng Hun Sen. Ảnh: HMN

Tuy nhiên, để đảm nhận một vị trí quan trọng với tư cách là ứng cử viên Thủ tướng thì cần phải có thêm các tiêu chí vượt trội, không phải chỉ là trình độ, kiến ​​thức đơn thuần của cá nhân. Về điều này thì không ai có thể cạnh tranh được với Tiến sĩ Hun Manet, bởi ông thì ai cũng biết, từ thành thị đến nông thôn, thậm chí cả hải ngoại. CPP họ cần một nhân vật lãnh đạo mạnh mẽ với mức độ phổ biến sâu rộng để có thể cạnh tranh và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử. Vậy nên, Tiến sĩ Hun Manet là người được CPP chọn!

Tiến sĩ Hun Manet là người có sức hút rất lớn tại Campuchia, nơi nào ông xuất hiện nơi đó có người ủng hộ tập trung đông đảo. Ảnh: HMN

Ngoài ra, Tiến sĩ Hun Manet là người có sức hút rất lớn tại Campuchia. Công bằng mà nói, ông là một chính khách toàn diện đúng nghĩa với tài năng đã được khẳng định; ngoại hình đẹp, phong cách lịch lãm, tự tin, thân thiện và đặc biệt ông rất biết cách truyền cảm hứng, chinh phục lòng người và thu hút sự ủng hộ từ mọi tầng lớp nhân dân, nhất là đối với giới trẻ Campuchia luôn coi ông là biểu tượng của sự đổi mới, là con người của hành động, nhân dân thật sự yêu mến và mong muốn ông sẽ là “thuyền trưởng” mới dẫn dắt họ trong tương lai.

Từ lâu truyền thông trong và ngoài nước Campuchia đã nói nhiều đến kế hoạch chuyển giao thế hệ lãnh đạo tại Campuchia và đều nhận định Tiến sĩ Hun Manet là người thay thế xứng đáng nhất cha ông-Thủ tướng Hun Sen.

Song, một tuyên bố đặc biệt được phát đi của Samdech Techo Hun Sen vào ngày 26-7, chỉ 3 ngày sau cuộc bầu cử diễn ra ngày 23-7 đã không khỏi khiến dư luận bất ngờ dù biết cuộc chuyển giao này rồi cũng sẽ đến. Theo đó, ông tuyên bố sẽ không tiếp tục đảm nhiệm vị trí Thủ tướng chính phủ nhiệm kỳ mới - vị trí mà ông đã nắm giữ trong suốt hơn 38 năm qua.

Tiến sĩ Hun Manet là người có sức hút rất lớn tại Campuchia, nơi nào ông xuất hiện nơi đó có người ủng hộ tập trung đông đảo. Ảnh: HMN

Dư luận ngay lập tức đặt ra các câu hỏi như, “điều gì khiến ông đưa ra quyết định trên? Và tại sao ông lại đưa ra tuyên bố trên chỉ sau 3 ngày diễn ra cuộc tổng tuyển cử?”.

Những thắc mắc này được Samdech Techo Hun Sen giải thích rằng, ông đưa ra tuyên bố trên bởi đây là thời điểm “chín muồi” nhất, mọi điều kiện cần và đủ mà CPP và ông mong muốn đã hội đủ với bốn lý do đi đến quyết định này:

Thứ nhất, việc chuyển giao thế hệ lãnh đạo vào thời điểm này là phù hợp, đảm bảo được tính ổn định, an toàn hơn khi thế hệ “cây cao bóng cả” của CPP tuổi ngày càng cao, sức khỏe yếu đi.

Thứ hai, thế hệ trẻ kế nhiệm đã có một thời gian đủ lâu được trui rèn, thử lửa, đảm nhiệm những vị trí quan trọng đã sẵn sàng đón nhận trọng trách trên vai từ các bậc lão thành.

Thứ ba, thế hệ lão thành chỉ rời khỏi vị trí lãnh đạo trong chính phủ, không phải rút lui khỏi chính trường, họ vẫn nắm cương vị trong CPP cầm quyền, nghị sĩ Quốc hội, Thượng viện... vẫn có quyền giám sát và đưa ra những định hướng cho chính phủ.

Thứ tư, mọi điều kiện cần và đủ đã sẵn sàng đảm bảo cho sự chuyển tiếp thế hệ khi mà CPP giành được số phiếu bầu áp đảo, chiếm tỷ lệ phiếu bầu cao nhất từ trước đến nay, cho thấy sự ủng hộ, niềm tin của cử tri, của nhân dân dành cho CPP, cho Tiến sĩ Hun Manet và thế hệ lãnh đạo mới là rất cao.

Có thể nói mọi yếu tố cần thiết nhất cho một cuộc chuyển giao thế hệ lãnh đạo đã hội tụ đủ làm cơ sở cho CPP và Samdech Techo Hun Sen bắt đầu cuộc chuyển giao lịch sử này.

Ngày 5-8, Ủy ban Bầu cử quốc gia Campuchia (NEC) chính thức xác nhận Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) giành chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử Quốc hội Campuchia khóa VII được tổ chức ngày 23-7 vừa qua. Đồ họa: TÔ NGỌC

Chuyển giao thế hệ lãnh đạo là một quy luật tất yếu của các đảng phái cầm quyền trên thế giới, ở thể chế chính trị khác nhau và điều kiện hoàn cảnh khác nhau thì phương thức, cách thức cũng sẽ khác nhau và ở Campuchia cũng không nằm ngoài quy luật này.

Truyền thông những ngày qua gọi cuộc chuyển giao ở Campuchia là lịch sử bởi suốt hơn 500 năm qua Campuchia mới trải qua một cuộc chuyển giao quyền lực trong hòa bình, được nhân dân mọi tầng lớp xã hội mong chờ đến thế. Và đây cũng là cuộc chuyển giao thế hệ lãnh đạo chưa từng có tiền lệ suốt từ năm 1993 đến nay.

Cuộc chuyển giao lãnh đạo lịch sử tại Campuchia đã diễn ra trong hòa bình, niềm hân hoan của nhân dân. Ảnh: HMN

Do đó, cuộc chuyển giao này không đơn thuần chỉ là cuộc chuyển giao về mặt cơ học là vị trí quyền lực trong Chính phủ Hoàng gia Campuchia nhiệm kỳ mới hay nhận chuyển giao những công việc dang dở trong điều hành của chính phủ nhiệm kỳ trước, mà đằng sau đó còn là cả một trách nhiệm lớn lao với lịch sử dân tộc, với công lao thế hệ người đi trước, với hy sinh xương máu, nỗi đau cả dân tộc để cứu nhân dân từ “cửa tử” diệt chủng trở về, tái thiết lại đất nước trong muôn vàn gian khó để có được những thành tựu như ngày nay.

Vậy nên, chính phủ mới do tân Thủ tướng Hun Manet đứng đầu, ngoài những chuyển giao mang tính cơ học thì cũng nhận chuyển giao “di sản của nền hòa bình, ổn định chính trị”.

Tiến sĩ Hun Manet chính thức trở thành Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia Campuchia nhiệm kỳ Quốc hội khóa VII. Ảnh: HMN

Đây là di sản lớn nhất trong sự nghiệp chính trị của Samdech Techo Hun Sen và những cộng sự cùng thời với ông trao truyền lại cho thế hệ trẻ kế nhiệm. Giá trị của hòa bình, ổn định chính trị thì đã rõ, không gì có thể đánh đổi, là mục tiêu tối thượng mà mọi thế hệ phải hướng tới.

Tiếp đó là chuyển giao lòng tin, sự tín nhiệm, ủng hộ của nhân dân Campuchia đã dành cho CPP, cho Samdech Techo Hun Sen, cho chính phủ do ông đứng đầu trong suốt nhiều thập kỷ qua. Có được lòng tin, sự tín nhiệm, sự ủng hộ của nhân dân thì không điều gì có thể cản bước “con thuyền Campuchia" tiến về phía trước.

Muốn có lòng tin, sự tín nhiệm, ủng hộ của nhân dân thì tuyệt đối không được xa rời “ba mục tiêu ưu tiên cốt lõi” trong chính sách của chính phủ do CPP lãnh đạo trong suốt 44 năm qua và sẽ là nhiều năm tiếp theo nếu CPP tiếp tục thắng cử, đó là phải hướng tới “sinh mệnh, dạ dày và bộ mặt” của nhân dân, của dân tộc.

Chính phủ mới do tân Thủ tướng Hun Manet đứng đầu có trọng trách giữ gìn di sản của nền hòa bình, ổn định chính trị mà thế hệ đi trước đã thiết lập. Ảnh: HMN

“Sinh mệnh”- Hết lòng phụng sự nhân dân, bảo vệ tính mạng, an toàn của nhân dân, người dân được sống trong môi trường hòa bình, ổn định.

“Dạ dày”- Hướng tới mục tiêu nhân dân được thụ hưởng một cuộc sống ấm no hạnh phúc, đời sống mọi mặt được nâng cao, sinh kế được đảm bảo bền vững.

“Bộ mặt”- Hướng tới quyền và tự do của người dân, nỗ lực phấn đấu vì sự phát triển phồn thịnh của nền kinh tế, danh dự, uy tín của Campuchia ngày càng được củng cố, nâng cao trên trường quốc tế...

Tân Thủ tướng Hun Manet luôn cam kết phụng sự nhân dân theo 3 mục tiêu cốt lõi "sinh mệnh, dạ dày, bộ mặt". Ảnh: HMN

Lấy mục tiêu này là nền tảng, là lý tưởng để phụng sự nhân dân, phụng sự dân tộc, đặt nhân dân vào trung tâm của sự phát triển, bảo vệ lợi ích của nhân dân và lợi ích hài hòa của dân tộc.

Cuối cùng cũng không thể không nói đến chuyển giao “nền độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ”. Đây là những di sản cần được bảo vệ trường tồn, là mục tiêu thiêng liêng mà cả dân tộc phải hướng đến. Suốt hơn bốn thập kỷ qua các thế hệ lãnh đạo của CPP, nhân dân Campuchia và Samdech Techo Hun Sen đã không tiếc tính mạng dấn thân vào một hành trình đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khó để bảo vệ bằng được nền độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của tổ quốc.

Với những chuyển giao này, có thể chưa bao giờ là đủ, nhưng về mặt căn bản thì đã đủ để thế hệ trẻ kế nhiệm của Campuchia có tiền đề vững vàng tiến bước vào một giai đoạn phát triển mới của đất nước.

Phát biểu­ tại phiên khai mạc kỳ họp thứ nhất Quốc hội Campuchia khóa VII vào hôm 21-8, Quốc vương Norodom Sihamoni bày tỏ niềm tin mạnh mẽ rằng chính phủ mới do Thủ tướng Hun Manet đứng đầu sẽ hướng Campuchia đến một tương lai thịnh vượng, tiếp tục đạt được tăng trưởng kinh tế cao, chất lượng đời sống của nhân dân được nâng cao, hệ thống an ninh xã hội được bảo đảm.

Quốc vương cũng kỳ vọng, chính phủ mới sẽ cam kết quan tâm đến công tác bảo tồn và mang đến sự phát triển bền vững của nền văn hóa để đảm bảo sự trường tồn của bản sắc dân tộc, qua đó giúp thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội song song với việc thúc đẩy đạo đức vì sự hài hòa của xã hội.

Quốc vương nói: “Để thực hiện được nhiệm vụ cao cả này, toàn thể nhân dân Campuchia phải cùng chung ý chí, đoàn kết dân tộc, đoàn kết trong chính phủ mới cũng như thực hành 4 phẩm hạnh cao thượng “từ, bi, hỷ và xả”.

Quốc vương Norodom Sihamoni bày tỏ niềm tin mạnh mẽ rằng chính phủ mới do Thủ tướng Hun Manet đứng đầu sẽ hướng Campuchia đến một tương lai thịnh vượng. Ảnh: HMN

Samdech Techo Hun Sen trong cuộc họp báo ngày 22-8, sau khi tham dự kỳ họp thứ nhất Quốc hội Campuchia khóa VII, cũng đã nêu ra hai mục tiêu lớn và mong muốn thế hệ lãnh đạo kế tiếp cần đạt được đó là duy trì hòa bình, ổn định chính trị và mục tiêu đưa Campuchia trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2050, cùng với đó là giảm tỉ lệ nghèo đói đến mức thấp nhất.

Samdech Techo Hun Sen chia sẻ mong muốn: “Thế hệ chúng tôi để lại cho thế hệ kế nhiệm di sản về hòa bình và ổn định chính trị. Chúng tôi cũng mong muốn thấy họ tiếp tục duy trì bằng được di sản này. Đồng thời, đạt được mục tiêu đưa đất nước từng bước trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao và thu nhập cao theo lộ trình đã đề ra”.

Samdech Techo Hun Sen chia sẻ mong muốn: “Thế hệ chúng tôi để lại cho thế hệ kế nhiệm di sản về hòa bình và ổn định chính trị". Ảnh: HMN

Trong tuyên bố hôm 22-8, Tổng thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) Kao Kim Hourn cũng bày tỏ tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo tài tình của Thủ tướng Hun Manet “chúng ta sẽ hướng tới một tương lai tươi sáng vì lợi ích của cả người dân Campuchia và người dân ASEAN”. Ông Kao Kim Hourn cũng khẳng định sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ đầy đủ và hợp tác chặt chẽ với Campuchia cũng như các thành viên ASEAN để đạt được Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 và xa hơn nữa.

Trong bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội trên cương vị Thủ tướng Campuchia, Thủ tướng Hun Manet đã vạch ra tầm nhìn và các chính sách của chính phủ mới trong việc bảo vệ và xây dựng đất nước Campuchia hướng tới một tương lai tươi sáng như kỳ vọng của người dân.

Trong bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội trên cương vị Thủ tướng Campuchia, Thủ tướng Hun Manet đã vạch ra tầm nhìn và các chính sách của chính phủ mới trong việc bảo vệ và xây dựng đất nước Campuchia hướng tới một tương lai tươi sáng như kỳ vọng của người dân. Ảnh: HMN

Theo đó, tân Thủ tướng Campuchia đã công bố “5 bảo đảm” từ chính phủ mới, bao gồm: Bảo đảm tuyệt đối nền hòa bình, ổn định, an ninh cũng như bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ; (2) bảo đảm sự phát triển kinh tế - xã hội trên mọi lĩnh vực; (3) bảo đảm sinh kế của người dân; (4) bảo đảm an sinh xã hội và ổn định đời sống của người dân hiện tại và trong tương lai; (5) bảo đảm dành nguồn lực nhiều hơn đến phát triển kinh tế - xã hội bền vững cũng như khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.

“Với tư cách người đứng đầu Chính phủ, tôi xin hứa và cam kết với nhân dân cả nước, tôi sẽ lãnh đạo cơ quan hành pháp của quốc gia thực hiện thành công cương lĩnh chính trị của Chính phủ Hoàng gia Campuchia. Đây cũng chính là lời hứa của CPP với người dân trong chiến dịch vận động tranh cử” - Thủ tướng Hun Manet khẳng định.

Thủ tướng Hun Manet hứa và cam kết với nhân dân cả nước sẽ lãnh đạo cơ quan hành pháp của quốc gia thực hiện thành công cương lĩnh chính trị của Chính phủ Hoàng gia Campuchia. Ảnh: HMN

Để thực hiện cam kết trên, Thủ tướng Hun Manet cũng đề ra “sáu chương trình chính sách ưu tiên” sẽ được triển khai thực hiện ngay trong năm 2023, gồm: (1) mở rộng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe theo hướng bao trùm, chăm sóc sức khỏe toàn dân; (2) đào tạo nghề và kỹ thuật cho thanh niên thuộc các hộ nghèo, đối tượng dễ bị tổn thương trên toàn quốc; (3) thể chế hóa chương trình bảo trợ xã hội cho hộ nghèo, người dễ bị tổn thương và hộ có nguy cơ cao trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế và tình huống khẩn cấp; (4) xây dựng và đẩy nhanh việc thực hiện chiến lược phát triển kinh tế phi chính thức để họ có thể tham gia vào nền kinh tế chính thức và tận dụng được lợi ích từ hệ thống bảo trợ xã hội chính thức; (5) áp dụng cơ chế điều phối và chương trình hỗ trợ tài chính đẩy mạnh sản xuất, tiếp cận thị trường và ổn định giá cả nông sản ở mức hợp lý; (6) triển khai cán bộ kỹ thuật nông nghiệp tới các khu vực làm nông nghiệp và thành lập các hội nông dân ở nông thôn.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp Đại tướng Hun Manet, Phó tổng tư lệnh kiêm Tư lệnh Lục quân, Quân đội Hoàng gia Campuchia đến chào nhân dịp Thủ tướng thăm chính thức Campuchia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40, 41 (ảnh chụp năm 2022). Ảnh: TTXVN

Là một nước láng giềng có quan hệ đoàn kết, hữu nghị truyền thống gắn bó mật thiết với Campuchia, nhân dịp Campuchia thành lập Quốc hội khóa VII và Chính phủ nhiệm kỳ Quốc hội khóa VII (2023-2028), ngày 22-8 Thủ tướng Phạm Minh Chính đã gửi thư chúc mừng Thủ tướng Hun Manet; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã gửi thư chúc mừng Chủ tịch Quốc hội Khuon Sodary.

Trong thư chúc mừng, lãnh đạo Việt Nam bày tỏ sự tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội mới, Campuchia sẽ tiếp tục giành được nhiều thành tựu to lớn trong công cuộc xây dựng đất nước hòa bình, ổn định và phát triển phồn vinh, có vai trò và vị thế ngày càng cao ở khu vực và trên thế giới.

Lãnh đạo Việt Nam cũng tin tưởng, trong thời gian tới mối quan hệ láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài giữa Việt Nam và Campuchia sẽ tiếp tục được củng cố và phát triển, vì lợi ích của nhân dân hai nước, đóng góp tích cực cho Cộng đồng ASEAN, vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới.

Chương trình nghệ thuật tại Lễ kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia. Ảnh: Tuấn Huy