Hơn 30 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (24-1-1992 / 24-1-2023), quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Belarus luôn được củng cố và phát triển. Trong đó, thúc đẩy hợp tác chặt chẽ trên nhiều lĩnh vực chính là những nhịp cầu kết nối hai nước, góp phần quan trọng vào việc xây dựng đất nước ở mỗi quốc gia.

Nguồn: Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và đầu tư, TTXVN

Việt Nam và Belarus có mối quan hệ gắn bó lâu đời bắt đầu phát triển từ thời Liên Xô. Dù cách xa về địa lý, khác biệt về ngôn ngữ và văn hóa nhưng Belarus và Việt Nam có chung lịch sử hào hùng chống xâm lược trong suốt chiều dài lịch sử của mỗi nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm Belarus tháng 11-2014. Ảnh: TTXVN

Thành tựu chính trong quan hệ Việt Nam- Belarus suốt hơn 3 thập kỷ qua chính là việc gìn giữ tình hữu nghị chân thành giữa nhân dân hai nước. Trong cuộc đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc, nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ chí tình, hiệu quả của nhiều bạn bè quốc tế, đặc biệt sự trợ giúp của Belarus. Belarus đã cử chuyên gia, cố vấn quân sự sang giúp đỡ Việt Nam, góp phần làm nên thắng lợi của cuộc kháng chiến cứu nước của nhân dân Việt Nam. Trong công cuộc xây dựng đất nước, Việt Nam cũng được Belarus giúp đào tạo nhiều thế hệ cán bộ khoa học và quản lý.

Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt được kế thừa từ thời Liên bang Xô Viết; cảm ơn sự ủng hộ to lớn và quý báu của nhân dân Belarus dành cho Việt Nam trong công cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và công cuộc xây dựng, phát triển ngày nay. Sự giúp đỡ này đã trở thành nền tảng vững chắc để quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt Việt Nam - Belarus không ngừng được củng cố và phát triển tốt đẹp.

Ảnh trái: Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp đón Bộ trưởng Nội vụ Cộng hòa Belarus Ivan Vladimirovich Kubrakov ngày 19-4-2023. Ảnh: TTXVN

Ảnh phải: Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Bộ trưởng Bộ Tình trạng khẩn cấp Belarus Vadim Sinyavsky ngày 26-4-2023.. Ảnh: TTXVN

Trong những năm gần đây, mối quan hệ truyền thống tốt đẹp Việt Nam-Belarus đã không ngừng phát triển, nhất là quan hệ chính trị. Các nhà lãnh đạo hai nước đã có các chuyến thăm cấp cao lẫn nhau, trong đó chuyến thăm Belarus vào tháng 11-2014 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã góp phần quan trọng thắt chặt quan hệ chính trị, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống; đồng thời mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực khác, đặc biệt là hợp tác kinh tế, thương mại với Belarus.

Trên cơ sở các cơ chế hợp tác hiện có như: Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật; Ủy ban Hỗn hợp liên Chính phủ về hợp tác kỹ thuật quân sự; Ủy ban hợp tác về khoa học và công nghệ; Tham vấn chính trị cấp Thứ trưởng Ngoại giao, hai nước đã và đang triển khai nhiều dự án chung trong các lĩnh vực: Quốc phòng, an ninh, thương mại, đầu tư đến khoa học, văn hóa, giáo dục, thể thao và du lịch….

Ảnh trái: Đông đảo cán bộ, nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Belarus ra sân bay đón Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết ngày 12-5-2010. Ảnh: VOV

Ảnh phải: Chủ tịch Viện Đại biểu Quốc hội (Hạ viện) Belarus Vladimir Andreichenko đón Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tại Thủ đô Minsk ngày 12-12-2019. Ảnh: TTXVN

Hợp tác về kinh tế giữa Belarus-Việt Nam có những động lực tích cực, kim ngạch thương mại song phương năm 2022 đạt 113,9 triệu USD, 9 tháng đầu năm 2023 đạt 46,42 triệu USD. Nhiều người Việt Nam đến nay vẫn hoài niệm về chiếc xe máy Minsk huyền thoại, hay ít nhiều cũng biết đến những chiếc xe ben tải trọng lớn BELAZ, xe tải MAZ hay xe đầu kéo “Belarus”. Còn người tiêu dùng Belarus đã quen thuộc với các mặt hàng truyền thống của Việt Nam như lụa, hải sản, chè, cà phê. Đặc biệt, Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh Kinh tế Á-Âu (gồm Liên bang Nga, Cộng hòa Belarus, Cộng hòa Kazaskhtan, Cộng hòa Armenia và Cộng hòa Kyrgyzstan) và Việt Nam được ký kết ngày 29-5-2015, và có hiệu lực từ ngày 5-10-2016 đã tạo thêm động lực thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại giữa hai nước phát triển.

Nguồn: Bộ Ngoại giao, Tổng cục Hải quan, Bộ Công Thương, TTXVN

Trên nền tảng quan hệ tốt đẹp giữa hai nước, hợp tác quốc phòng Việt Nam - Belarus tiếp tục được triển khai hiệu quả trên cơ sở các thỏa thuận đã ký kết, đạt hiệu quả trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn các cấp; khoa học quân sự; ủng hộ và phối hợp chặt chẽ trong khuôn khổ Hội thao Quân sự quốc tế (Army Games).

Trong cuộc gặp giữa Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Trung tướng Viktor Gennadievich Khrenin, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Belarus bên lề Diễn đàn Kỹ thuật - Quân sự quốc tế 2023 (Army 2023) và Hội nghị An ninh quốc tế Moscow lần thứ 11 (MCIS-11) tại thủ đô Moscow (Liên bang Nga) ngày 14-8 vừa qua, hai bên nhất trí tăng cường và thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác quốc phòng Việt Nam – Belarus trên các lĩnh vực phù hợp với khả năng, nhu cầu và điều kiện của mỗi bên như: Trắc địa - dẫn đường, địa hình quân sự, gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; trao đổi kinh nghiệm về huấn luyện; bảo đảm hậu cần - kỹ thuật; tiếp tục ủng hộ, tham gia các hoạt động đa phương quốc tế do mỗi bên tổ chức.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang gặp song phương Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Belarus Viktor Gennadievich Khrenin ngày 14-8-2023 tại Moscow (Liên bang Nga). Ảnh: NGỌC HÀ

Khi đại dịch Covid-19 hoành hành khắp thế giới, Việt Nam và Belarus đã tăng cường hợp tác, phối hợp chặt chẽ trong ứng phó dịch bệnh; trao tặng lẫn nhau trang thiết bị và vật tư y tế, cũng như công nhận hộ chiếu vaccine của nhau sau này.

Ngoài ra, hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục đào tạo, khoa học và công nghệ, lãnh sự, văn hóa-du lịch, lao động, hợp tác giữa các địa phương hai nước cũng góp phần thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển một cách toàn diện.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn và Bộ trưởng Bộ Giáo dục Belarus Ivanets Andrei Ivanovich ký kết Hiệp định hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Belarus trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo ngày 16-6-2023. Ảnh: Bộ Giáo dục và Đào tạo

Ảnh trái: Một tiết mục nghệ thuật trong chương trình “Những ngày Văn hóa Belarus tại Việt Nam 2023” tại Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: Báo Nhân Dân

Ảnh phải: Công chúng Việt Nam thưởng thức tranh của các họa sĩ trẻ Belarus. Ảnh: Báo Nhân Dân

Cộng đồng người Việt Nam ở Belarus có khoảng 500 người, được chính quyền sở tại tạo điều kiện học tập, cư trú và kinh doanh. Tháng 12-2006, Tổng thống A.Lukashenko đã cho phép công dân Việt Nam lao động tại Belarus trước năm 1992 được định cư hợp pháp, lâu dài, góp phần là cầu nối thắt chặt quan hệ hữu nghị giữa hai dân tộc.

Với nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp, sự tương đồng về lợi ích và hai nước còn nhiều dư địa hợp tác, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Belarus Roman Golovchenko sẽ góp phần đưa quan hệ giữa Việt Nam với Belarus phát triển mạnh mẽ trong những năm tới, không chỉ về quan hệ chính trị mà còn được tăng cường, mở rộng trên tất cả các lĩnh vực, nhất là về kinh tế, thương mại, đầu tư, quốc phòng-an ninh, giáo dục-đào tạo, du lịch.

Cộng hòa Belarus là quốc gia xinh đẹp ở khu vực Đông Âu, giàu truyền thống văn hóa, có nền kinh tế khá ổn định và nhiều điểm du lịch nổi tiếng.