Từ ngày 27 đến 30-11, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và phu nhân thăm chính thức Nhật Bản theo lời mời của Nhà nước Nhật Bản. Đây là chuyến thăm đầu tiên tới Nhật Bản của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng trên cương vị người đứng đầu Nhà nước Việt Nam và là sự kiện điểm nhấn quan trọng khi hai nước kỷ niệm tròn 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Phu nhân. Ảnh: TTXVN

50 NĂM TIN CẬY, ĐỒNG HÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Mối quan hệ bang giao Việt Nam - Nhật Bản đã khởi đầu từ nhiều thế kỷ trước, để lại những di sản quý báu cho thế hệ hôm nay, điển hình như Phố cổ Hội An (tỉnh Quảng Nam) và con đường tơ lụa nối Hội An với các thương cảng của Nhật Bản.

Việt Nam và Nhật Bản thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 21-9-1973. Kể từ đó đến nay, hai nước đã lần lượt xác lập khuôn khổ quan hệ từ Đối tác tin cậy, ổn định lâu dài (năm 2002) lên Đối tác chiến lược vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á (năm 2009) và Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và thịnh vượng ở châu Á (năm 2014).

Đồ họa: NGUYỄN THU HƯỜNG

Trong nửa thế kỷ qua, sự tin cậy về chính trị giữa hai nước Việt Nam - Nhật Bản đã không ngừng được củng cố và tăng cường thông qua các cuộc tiếp xúc, giao lưu các cấp, đặc biệt là cấp cao diễn ra thường xuyên. Nhật Bản là quốc gia thành viên Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) đầu tiên đón Tổng Bí thư Việt Nam đến thăm (năm 1995), là nước G7 đầu tiên thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Việt Nam (năm 2009), là nước G7 đầu tiên công nhận quy chế kinh tế thị trường của Việt Nam (năm 2011) và cũng là nước G7 đầu tiên mời Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G7 mở rộng (2016).

Năm 2023, Nhật Bản và Việt Nam đánh dấu mốc kỷ niệm 50 thiết lập quan hệ ngoại giao với chủ đề “Việt-Nhật đồng hành, hướng tới tương lai, vươn tầm thế giới”. Khởi đầu tốt đẹp cho năm kỷ niệm là cuộc điện đàm giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Kishida Fumio (ngày 9-2). Hai nhà lãnh đạo đều khẳng định tầm quan trọng của quan hệ song phương đối với mỗi nước, tiếp thêm động lực mới cho phát triển quan hệ hai nước trong thời gian tới.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng điện đàm với Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP), Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio ngày 9-2-2023. Ảnh: TTXVN

Từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã đón hơn 40 đoàn công tác quan trọng của Nhật Bản, trong đó có Hoàng Thái tử Akishino và Công nương, Chủ tịch Thượng viện Otsuji Hidehisa (tháng 9-2023),.... Trong khi đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính có chuyến tham dự Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng và làm việc tại Nhật Bản, đồng thời Việt Nam đã cử hơn 40 đoàn cấp lãnh đạo tỉnh trở lên sang thăm Nhật Bản.

Chuyến thăm chính thức Nhật Bản của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Phu nhân từ ngày 27 đến 30-11 lần này tượng trưng rõ nét cho mối quan hệ tốt đẹp nhất từ trước đến nay giữa Nhật Bản và Việt Nam.

Ảnh trái: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Phu nhân đón tiếp Hoàng Thái tử Akishino cùng Công nương thăm chính thức Việt Nam tháng 9-2023. Ảnh: nhandan.vn

Ảnh phải: Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio trong cuộc hội đàm cấp cao Việt Nam-Nhật Bản tại Hiroshima ngày 21-5-2023.

Ảnh trái: Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tiếp Chủ tịch Thượng viện Nhật Bản Otsuji Hidehisa ngày 6-9-2023 tại Hà Nội. Ảnh: TTXVN

Ảnh phải: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đón, tiếp và hội đàm với Chủ tịch Thượng viện Nhật Bản Otsuji Hidehisa ngày 5-9-2023 tại Hà Nội. Ảnh: TTXVN

HỢP TÁC PHÁT TRIỂN VƯỢT BẬC TRÊN MỌI PHƯƠNG DIỆN

Theo Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio, nền tảng cho sự phát triển của quan hệ Nhật Bản-Việt Nam là sự thấu hiểu và đồng cảm giữa con người với con người. Ngoài ra, mối quan hệ này cũng được củng cố bởi hoạt động của tất cả những người đã đóng góp trong các lĩnh vực khác nhau.

Đồ họa: NGUYỄN THU HƯỜNG

Ngoài hợp tác kinh tế, thương mại, hai nước cũng hợp tác hiệu quả trong nhiều lĩnh vực khác như: Quốc phòng, an ninh, nông nghiệp, văn hóa, giáo dục-đào tạo, y tế, du lịch, hợp tác giữa các địa phương, lao động… Trong đó, hợp tác giáo dục - đào tạo giữa hai nước đã phát triển dưới nhiều hình thức. Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới chính thức đưa tiếng Nhật vào giảng dạy ở bậc trung học cơ sở từ năm 2003, tiểu học từ năm 2019. Nhật Bản là một trong những nước viện trợ lớn nhất cho ngành giáo dục - đào tạo của Việt Nam thông qua các chương trình viện trợ ODA. Hai bên đã ký kết nhiều văn kiện hợp tác trong lĩnh vực này.

Ảnh trên: Kỳ họp lần thứ 6 Ủy ban hỗn hợp Việt Nam – Nhật Bản về hợp tác Công nghiệp, Thương mại và Năng lượng ngày 3-11-2023. Ảnh: Báo Công Thương

Ảnh dưới bên trái: Đối thoại chính sách quốc phòng Việt Nam-Nhật Bản cấp Thứ trưởng Bộ Quốc phòng lần thứ 9 diễn ra ngày 13-3-2023. Ảnh: TRUNG ĐỖ

Ảnh dưới bên phải: Ông Trương Đức Trí, Phó cục trưởng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam và ông Miyazawa Koichi, Tổng thư ký, Ban Thư ký Chính sách Đại dương Nhật Bản đồng chủ trì Chương trình Đối thoại chính sách biển Việt Nam - Nhật Bản ngày 16-10-2023. Ảnh: vasi.gov.vn

Đặc biệt phải nhắc tới sự phát triển nhanh chóng, sâu rộng của giao lưu nhân dân giữa Việt Nam và Nhật Bản trong những năm gần đây, phần nào được minh chứng qua con số 500.000 người Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản và gần 23.000 người Nhật Bản đang sinh sống tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, Việt Nam và Nhật Bản có nền văn hóa truyền thống với nhiều nét tương đồng. Đây là chất keo tự nhiên gắn kết hai dân tộc và là nền tảng vững bền cho sự phát triển quan hệ giữa hai nước. Trong nhiều năm qua, các lễ hội thường niên, như Lễ hội Việt Nam tại Nhật Bản, Lễ hội Nhật Bản tại Việt Nam và Lễ hội Hoa anh đào Nhật Bản tại Việt Nam… luôn được đông đảo nhân dân hai nước đón nhận.

Nửa thế kỷ qua, quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đã phát triển mạnh mẽ, toàn diện và thực chất trên mọi lĩnh vực với sự tin cậy cao. Hai nước có chung quyết tâm thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng song phương phát triển thực chất, hiệu quả hơn nữa trên mọi lĩnh vực theo đúng phương châm "Chân thành, tình cảm và tin cậy", phù hợp với nguyện vọng của hai dân tộc, vì hòa bình, hợp tác, phát triển trong khu vực và thế giới.

Trong nhiều năm qua, các lễ hội thường niên, như Lễ hội Việt Nam tại Nhật Bản, Lễ hội Nhật Bản tại Việt Nam và Lễ hội Hoa anh đào Nhật Bản tại Việt Nam… luôn được đông đảo nhân dân hai nước đón nhận.