-------------------***-------------------

Nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thủ tướng Liên bang (LB) Nga Mikhail Mishustin bắt đầu thăm chính thức Việt Nam từ ngày 14 đến 15-1. Chuyến thăm của Thủ tướng Mikhail Mishustin diễn ra ngay trước thềm và mở đầu cho chuỗi hoạt động cấp cao kỷ niệm 75 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và LB Nga (30-1-1950 / 30-1-2025), cho thấy LB Nga hết sức coi trọng mối quan hệ với Việt Nam và sẵn sàng khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới giữa hai nước.

-------------------***-------------------

Tài sản vô giá của hai dân tộc

Ngày 30-6-1923, Nguyễn Ái Quốc trên hành trình đi tìm đường cứu nước lần đầu tiên đã đặt chân đến đất nước của Lênin. Dưới ánh sáng Luận cương của Lênin về “Những vấn đề dân tộc và thuộc địa”, Người đã lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi theo con đường Cách mạng Tháng Mười Nga, tiến hành thắng lợi cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945, lập ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa.

Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lễ đón đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam thăm chính thức Liên Xô ngày 12-7-1955. Ảnh: Hội Nhà báo Nga

Ngày 30-1-1950, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chính thức thiết lập quan hệ với Liên Xô, mở ra trang mới trong lịch sử quan hệ đối ngoại của Việt Nam

Trong suốt những năm đấu tranh giành độc lập dân tộc, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, cũng như trong công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc, Việt Nam luôn nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ chí tình, to lớn và quý báu của Liên Xô. Bên cạnh sự giúp đỡ vật chất, năm 1964 những chuyên gia, cố vấn quân sự đầu tiên của Liên Xô đã được cử sang Việt Nam, sát cánh cùng Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Liên Xô/LB Nga đã và đang hỗ trợ thiết thực đào tạo nhân lực phục vụ cho sự nghiệp phát triển của Việt Nam.

Chủ tịch nước Tô Lâm (nay là Tổng Bí thư) đón, hội đàm Tổng thống LB Nga Vladimir Putin nhân chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam, tháng 6-2024. Ảnh: TRỌNG HẢI

Chặng đường 75 năm trải qua nhiều biến động trong tình hình mỗi nước cũng như tình hình khu vực, quốc tế, những hai bên vẫn luôn trân trọng, gìn giữ nền tảng hữu nghị truyền thống quý báu, cùng điều chỉnh chính sách để thích ứng với những điều kiện mới, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để tiếp tục phát triển và nâng tầm hợp tác.

Năm 1994, hai nước ký “Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Cộng hòa XHCN Việt Nam và LB Nga”, tạo khuôn khổ pháp lý mới cho quan hệ Việt Nam – LB Nga. Năm 2001, Việt Nam và LB Nga thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược. Năm 2012, hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện và từ đó đến nay không ngừng nỗ lực củng cố và tăng cường Đối tác chiến lược toàn diện.

Ảnh trái: Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Thủ tướng LB Nga Viktor Chernomyrdin ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và LB Nga (Moscow, 1994). Ảnh phải: Chủ tịch nước Trần Đức Lương và Tổng thống LB Nga Vladimir Putin ký Tuyên bố chung về Quan hệ Đối tác Chiến lược giữa Việt Nam và LB Nga (Hà Nội, 2001). Ảnh: TTXVN

Động lực quan trọng thúc đẩy sự hợp tác giữa hai nước là kết quả chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống LB Nga Vladimir Putin tới Việt Nam (tháng 6-2024), cuộc gặp của Tổng thống Vladimir Putin với Thủ tướng Phạm Minh Chính bên lề Hội nghị thượng đỉnh mở rộng tại Kazan (LB Nga) tháng 10-2024, cũng như chuyến thăm chính thức LB Nga của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tháng 9-2024. Cũng trong tháng 9-2024, Kỳ họp kỷ niệm 25 năm thành lập Ủy ban liên chính phủ Nga - Việt về hợp tác thương mại, kinh tế, khoa học và kỹ thuật đã được tổ chức tại Moscow dưới sự chủ trì của Phó thủ tướng LB Nga Dmitry Nikolayevich Chernyshenko và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà. Trong các cuộc gặp, hai bên tiếp tục khẳng định sự tin cậy cao về chính trị và trao đổi thực chất về các định hướng và lĩnh vực cụ thể nhằm thúc đẩy quan hệ song phương trong giai đoạn hiện nay. Hai bên phối hợp chặt chẽ trong khuôn khổ các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương với quan điểm tương đồng về nhiều vấn đề quốc tế và khu vực.

Các cuộc tiếp xúc được tổ chức năng động giữa các ban, bộ, ngành có thẩm quyền trong bối cảnh thực hiện các thỏa thuận đạt được ở cấp cao nhất trong các lĩnh vực sản xuất công nghiệp, thương mại và đầu tư, thông tin và truyền thông, khoa học và công nghệ, văn hóa và du lịch.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp Tổng thống LB Nga Vladimir Putin, Chủ tịch Nhóm BRICS năm 2024 tại Kazan, Cộng hòa Tatarstan, LB Nga, ngày 23-10-2024. Ảnh: TTXVN

Về đầu tư, tính lũy kế đến đầu tháng 11-2024, phía Nga hiện có 199 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký khoảng 990 triệu USD, đứng thứ 26/147 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam, được thực hiện tại 21/63 địa phương. Việt Nam có 16 dự án đầu tư sang Nga còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký đạt 1,6 tỷ USD, xếp thứ 4/81 quốc gia và vùng lãnh thổ Việt Nam có đầu tư.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Duma Quốc gia, Quốc hội LB Nga Vyacheslav Victorovich Volodin tại cuộc hội đàm tháng 9-2024 tại Moscow, LB Nga. Ảnh: THỐNG NHẤT

Trên nền tảng quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp, đối tác chiến lược toàn diện, sự quan tâm của lãnh đạo cấp cao hai nước, quan hệ hợp tác quốc phòng song phương tiếp tục được triển khai theo tinh thần “tin cậy, thiết thực, hiệu quả, toàn diện”, phù hợp với các văn bản, thỏa thuận hợp tác, nhất là Tuyên bố tầm nhìn chung về quan hệ hợp tác quốc phòng Việt Nam-LB Nga giai đoạn 2020-2025, đạt được nhiều kết quả quan trọng, nổi bật trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn các cấp; duy trì hiệu quả các cơ chế hợp tác, nhất là cơ chế đối thoại chiến lược quốc phòng cấp Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; đào tạo; hợp tác quân, binh chủng; phối hợp, tham vấn hiệu quả tại các cơ chế, diễn đàn đa phương quốc tế về quốc phòng, nhất là các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, trong đó có ADMM+...

Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hội đàm với đồng chí Andrey Removich Belousov, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng LB Nga nhân dịp dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự Lễ khánh thành Đài tưởng niệm các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam tham gia chiến đấu bảo vệ thủ đô Moscow trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại (1941-1945) và Diễn đàn kỹ thuật quân sự quốc tế ARMY-2024 tại LB Nga, tháng 8-2024. Ảnh: THU TRANG

Đoàn cán bộ, chuyên gia của Gazprom đến thăm, tìm hiểu và trao đổi kinh nghiệm tại Liên doanh Vietsovpetro, tháng 9-2024. Ảnh: petrotimes.vn

Hợp tác giáo dục - đào tạo tiếp tục được duy trì. Trước đây, Liên Xô đã giúp Việt Nam đào tạo gần 40.000 cán bộ và chuyên gia giỏi thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau. Hiện nay, LB Nga tiếp tục hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực. Từ năm 2019, LB Nga đã tăng số học bổng cho Việt Nam lên khoảng 1.000 suất/năm. Hiện có hơn 5.000 sinh viên Việt Nam du học tại LB Nga. Trong hợp tác khoa học - công nghệ, hai nước đã thực hiện nhiều dự án nghiên cứu và chuyển giao công nghệ. Hợp tác nghiên cứu khoa học trong khuôn khổ Trung tâm Nhiệt đới tại Việt Nam mang lại nhiều kết quả tích cực. Hiện hai bên đang triển khai dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học và công nghệ hạt nhân.

Hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch được triển khai tích cực với việc tổ chức thường niên và luân phiên Ngày văn hóa tại Việt Nam và Nga, góp phần tăng cường hiểu biết và hữu nghị giữa nhân dân hai nước. Hợp tác địa phương tiếp tục được duy trì và tăng cường thông qua trao đổi đoàn và ký kết nhiều thỏa thuận hợp tác, với khoảng 20 cặp quan hệ giữa các địa phương hai nước được thiết lập.

Ảnh trái: Lễ khánh thành Tượng đài Bác Hồ tại thành phố Saint Petersburg, LB Nga ngày 30-6-2023. Ảnh: nhandan.vn. Ảnh phải: Các đại biểu cắt băng khánh thành Tượng đài V.I.Lênin tại TP Vinh, tỉnh Nghệ An ngày 16-4-2024. Ảnh: qdnd.vn

Tiền đề cho những bước phát triển cao hơn

Những thành tựu đạt được trong 75 năm qua tạo tiền đề cho những bước phát triển cao hơn giữa Việt Nam và LB Nga trong giai đoạn tiếp theo. Đây là hành trang để hai nước cùng bước tiếp chặng đường mới. Việt Nam đang đứng trước kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Nước Nga cũng đã trải qua gần 1/4 thế kỷ với nhiều sự kiện trọng đại, vượt qua nhiều thử thách và đạt được những mục tiêu lớn đặt ra, tạo cơ sở vững chắc để tiếp tục phát triển.

Do vậy, chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng LB Nga Mikhail Mishustin cho thấy hai nước coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống, thể hiện quyết tâm tiếp tục củng cố và tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng (nay là Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng) gặp mặt các cựu chiến binh Nga trong khuôn khổ chuyến thăm làm việc tại LB Nga, tháng 11-2024. Ảnh: KIỀU TRINH

“Việc một trong những nhà lãnh đạo hàng đầu của LB Nga thăm Việt Nam vào thời điểm trước Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Liên Xô/LB Nga và Việt Nam (30-1-1950 / 30-1-2025) là sự kiện mang tính biểu tượng”, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền LB Nga tại Việt Nam G.S.Bezdetko nhấn mạnh.

Trao bộ sách "Tiếng Việt cho người nước ngoài" tặng Đại sứ Nga tại Việt Nam Gennady Stepanovich Bezdetko (ở giữa). Ảnh: daibieunhandan.vn

Theo Đại sứ, năm nay cũng đánh dấu nhiều ngày kỷ niệm quan trọng và đáng ghi nhớ trong lịch sử quan hệ giữa hai nước: Kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại (ngày 9-5-2025), Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam và thống nhất đất nước của Việt Nam (ngày 30-4-2025), Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh Việt Nam (ngày 2-9-2025), cũng như Kỷ niệm 10 năm Ngày ký Hiệp định thương mại tự do giữa Liên minh kinh tế Á-Âu và Việt Nam (ngày 29-5-2025).

Vì lẽ đó, chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Mikhail Mishustin nhằm thúc đẩy triển khai các định hướng lớn đã được lãnh đạo cấp cao hai nước trao đổi, thống nhất trước đó; đề ra các biện pháp mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng, tạo động lực thúc đẩy quan hệ song phương; đồng thời khẳng định sự cam kết mạnh mẽ của cả hai bên trong việc duy trì và phát triển mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả. Chuyến thăm cũng là cơ hội để Việt Nam khẳng định đường lối đối ngoại nhất quán của Đại hội XIII của Đảng về độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, trong đó ưu tiên các nước có quan hệ hữu nghị truyền thống.

Với ý chí chính trị của lãnh đạo cấp cao và quyết tâm không lay chuyển của nhân dân hai nước, năm 2025 sẽ khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới của quan hệ hợp tác Việt Nam - LB Nga, góp phần làm sâu sắc quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước vì mục tiêu phát triển đất nước, đóng góp cho hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Nước Nga tươi đẹp và người dân Nga nhân hậu. Ảnh: gonatour.vn