Nhận lời mời của Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân Lê Thị Bích Trân thăm chính thức New Zealand từ ngày 9 đến 11-3. Chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng, góp phần làm sâu sắc hơn quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và New Zealand.

“Điểm sáng” thương mại-đầu tư

Việt Nam và New Zealand thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 19-6-1975. Tháng 9-2009, Việt Nam và New Zealand thiết lập quan hệ đối tác toàn diện và nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược 7-2020. Trải qua gần 50 năm, quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực, như: Chính trị, thương mại, đầu tư, quốc phòng, an ninh, giáo dục và văn hóa... đều có sự phát triển mạnh mẽ, sâu rộng và thực chất.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tại Hà Nội ngày 14-11-2022. Ảnh: TTXVN

Quan hệ chính trị, ngoại giao tiếp tục phát triển tốt đẹp, góp phần nâng cao mức độ tin cậy chính trị, tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau. Công tác trao đổi đoàn diễn ra thường xuyên ở các cấp, trong đó phải kể đến các chuyến thăm cấp cao trong năm 2022 và hơn 20 đoàn công tác cấp bộ, ngành, địa phương trong năm 2023. Hai bên cũng tiếp tục phối hợp chặt chẽ và hợp tác trên các diễn đàn đa phương, cùng chia sẻ nhiều quan điểm, tầm nhìn chung về các vấn đề quốc tế và khu vực.

Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng tiếp Đại sứ New Zealand, bà Tredene Dobson (ngày 10-1-2024).

Thương mại và đầu tư được xem là điểm sáng trong mối quan hệ hợp tác Việt Nam-New Zealand. Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 14 của New Zealand, là nhà xuất khẩu thứ 13 vào thị trường New Zealand và là nhập khẩu đứng thứ 17 của New Zealand. Năm 2022, kim ngạch song phương đạt 1,4 tỷ USD, tăng khoảng 5,7% so với năm 2021. Năm 2023 đạt 1,3 tỷ USD, giảm khoảng 5,6% so với năm 2022.

Tính đến tháng 11-2023, New Zealand có 52 dự án đầu tư với tổng số vốn 208,35 triệu USD, đứng thứ 39/143 quốc gia và lãnh thổ có đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam, tập trung nhiều nhất tại lĩnh vực kinh doanh bất động sản, giáo dục và đào tạo, công nghiệp chế biến chế tạo, nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản; hoạt động hành chính và dịch vụ hỗ trợ; xây dựng.

Ảnh trái: Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern duyệt Đội danh dự Quân đội nhân dân Việt Nam ngày 14-11-2022. Ảnh: TUẤN HUY * Ảnh phải: Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Toàn quyền New Zealand Dame Cindy Kiro tại Phủ Toàn quyền New Zealand chiều 5-12-2022. Ảnh: TTXVN

New Zealand tiếp tục triển khai có hiệu quả và dành ưu tiên cho hợp tác phát triển với Việt Nam, hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, tập trung vào những lĩnh vực có thế mạnh và ưu tiên song trùng như nông nghiệp và phát triển nông thôn, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, quản lý và ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu và xóa đói, giảm nghèo.

Đặc biệt, New Zealand đã dành cho Việt Nam khoản hỗ trợ trị giá 2 triệu NZD (1,22 triệu USD) hỗ trợ Việt Nam phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch Covid-19, đồng thời cam kết dành viện trợ phát triển chính thức (ODA) cho Việt Nam ở mức 26,7 triệu NZD (16,2 triệu USD) trong giai đoạn từ tháng 7-2021 đến tháng 6-2024. Hai bên đang tích cực khai thác những dư địa mới trong hợp tác phát triển, tập trung vào các lĩnh vực mới, ưu tiên của hai nước như hỗ trợ tăng trưởng xanh, chuyển đổi số và phát triển kinh tế số.

Nguồn: Bộ Ngoại giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, TTXVN

Mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực hai bên có nhu cầu

Trong khuôn khổ hợp tác giữa Việt Nam-New Zealand, hợp tác quốc phòng được triển khai hiệu quả, phù hợp với nhu cầu, khả năng của mỗi bên, trên cơ sở Bản ghi nhớ về hợp tác quốc phòng ký kết năm 2013. Hai bên tiếp tục triển khai chương trình hỗ trợ đào tạo, nhất là tiếng Anh cho các nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, duy trì các chuyến thăm của tàu hải quân và cơ chế đối thoại quốc phòng song phương.

Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand Peeni Henare ngày 9-3-2022. Ảnh: NGỌC THƯ

Đặc biệt, dù bị tác động, ảnh hưởng lớn của đại dịch Covid-19, song Bộ Quốc phòng hai nước vẫn duy trì tiếp xúc cấp cao thông qua điện đàm cấp bộ trưởng, thứ trưởng và các cơ chế Đối thoại chính sách quốc phòng, Tham vấn quốc phòng song phương theo hình thức trực tuyến. Bên cạnh đó, quân đội hai nước cũng tích cực tham gia vào các cơ chế hợp tác đa phương như Hội nghị Hải quân Tây Thái Bình Dương (WPNS) và Nhóm chuyên gia trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+), qua đó, cùng các nước duy trì hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Ảnh 1: Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng và Trung tướng Kevin Short, Tư lệnh Lực lượng Quốc phòng New Zealand tại thủ đô Wellington ngày 17-7-2023. Ảnh: TIẾN ĐẠT * Ảnh 2: Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam đã tiếp Chuẩn Đô đốc James Gilmour, Tư lệnh Lực lượng Liên quân New Zealand nhân dịp dẫn đầu biên đội tàu hải quân New Zealand thăm hữu nghị Việt Nam. Ảnh: TUẤN HUY * Ảnh 3: Chuẩn đô đốc James Gilmour dẫn đầu biên đội tàu Hải quân Hoàng gia New Zealand thăm hữu nghị Việt Nam tháng 9-2023. Ảnh: XUÂN CƯỜNG

Trong chuyến thăm chính thức New Zealand của Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng tháng 7-2023, hai bên nhất trí thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Quân đội nhân dân Việt Nam và Lực lượng Quốc phòng New Zealand trong các lĩnh vực, như: Trao đổi đoàn, tiếp xúc các cấp và các cơ chế tham vấn-đối thoại, trong đó có Đối thoại chính sách quốc phòng cấp thứ trưởng và Tham vấn quốc phòng song phương cấp Cục Đối ngoại; hợp tác đào tạo; gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc. Đồng thời nghiên cứu mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực hai bên có nhu cầu và khả năng như an ninh mạng, quân y, hợp tác giữa các cơ sở đào tạo, công nghiệp quốc phòng; tăng cường tham vấn, phối hợp tại các cơ chế đa phương hai bên cùng tham gia, nhất là các Nhóm chuyên gia ADMM+, nhằm nâng cao hội nhập quốc tế về quốc phòng của Việt Nam và thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-New Zealand.

Giáo dục và đào tạo tiếp tục là lĩnh vực hợp tác truyền thống và có được thành quả rõ rệt, kể từ khi hai nước tổ chức Diễn đàn giáo dục Việt Nam – New Zealand lần đầu tiên vào cuối năm 2022. Hiện có khoảng 2.000 học sinh, sinh viên và lưu học sinh Việt Nam theo học tại New Zealand. Hiện New Zealand tiếp tục dành cho Việt Nam học bổng đào tạo tiếng Anh, thực tập, nghiên cứu khoa học và đào tạo chuyên gia, đẩy mạnh quảng bá giáo dục New Zealand tại Việt Nam để thu hút thêm học sinh và sinh viên sang đào tạo.

Hiện có khoảng 2.000 học sinh, sinh viên và lưu học sinh Việt Nam theo học tại New Zealand.

Ngoài ra, hai bên cũng đang thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực mới như biên đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng...

Trên diễn đàn đa phương, hai nước hợp tác tích cực trong các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm; duy trì và thúc đẩy hợp tác hiệu quả tại các tổ chức, diễn đàn đa phương (Liên hợp quốc, ASEAN, APEC...) và các Hiệp định thương mại tự do cả hai nước cùng tham gia (CPTPP, RCEP).

Theo Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Nguyễn Văn Trung, trong chuyến thăm chính thức New Zealand lần này của Thủ tướng Phạm Minh Chính, hai bên sẽ trao đổi biện pháp để tổng kết Chương trình hành động giai đoạn 2021-2024 nhằm triển khai khuôn khổ đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand, đồng thời xác định trọng tâm và lĩnh vực hợp tác mới phù hợp với tình hình mới. Chuyến thăm cũng là dịp quan trọng làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác, đối tác chiến lược, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước.

Văn hóa New Zealand đa dạng và vô cùng phong phú bởi sự kết hợp hài hòa giữa nền văn hóa Polynesia và văn hóa Châu Âu. Bên cạnh đó, nền văn hóa Maori lâu đời ảnh hưởng không nhỏ tạo nên một vùng đất với nền văn hóa đầy màu sắc. Ảnh: intertour.vn