-------------------***-------------------

Ngày 21-9, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam lên đường tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) khóa 79, làm việc tại Hoa Kỳ.

Chuyến công tác là hoạt động đối ngoại đa phương đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại diễn đàn toàn cầu lớn nhất, có tầm quan trọng hàng đầu trên thế giới; đồng thời, diễn ra trong thời khắc mang tính dấu ấn khi Việt Nam và Hoa Kỳ kỷ niệm 1 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, hướng tới kỷ niệm 30 thiết lập quan hệ ngoại giao.

-------------------***-------------------

Trải qua gần 79 năm hình thành và phát triển, đến nay LHQ đã trở thành tổ chức toàn cầu rộng rãi nhất với sự tham gia của hầu như toàn bộ các quốc gia độc lập trên hành tinh. Vai trò và hoạt động của LHQ được mở rộng về mọi mặt, nỗ lực hoạt động hướng tới thực hiện các tôn chỉ mục đích đã được đề ra, qua đó đem lại những tác động tích cực, to lớn đến đời sống quốc tế và từng dân tộc.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu tại Sự kiện Lời kêu gọi toàn cầu về Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai của Liên hợp quốc ngày 12-9-2024. Ảnh: LHQ

47 năm sau khi chính thức gia nhập LHQ (20-9-1977), quan hệ hợp tác Việt Nam - LHQ đã góp phần bảo vệ và thúc đẩy lợi ích quốc gia-dân tộc, nhất là duy trì, củng cố môi trường hòa bình, an ninh và thuận lợi cho phát triển đất nước; thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng hơn và góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế; làm sâu sắc hơn quan hệ với các nước, các đối tác chủ chốt và bạn bè, đồng thời tranh thủ một nguồn lực quan trọng phục vụ công cuộc phát triển đất nước.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres nhân dịp thăm chính thức Việt Nam, ngày 21-10-2022. Ảnh: TTXVN

Mặt khác, Việt Nam đã chủ động đóng góp tích cực và ngày càng thực chất đối với hoạt động của LHQ, trong đó có đề cao vai trò của LHQ và chủ nghĩa đa phương, thúc đẩy tôn trọng Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế, quan hệ bình đẳng, hợp tác phát triển giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc, phản đối hành động áp bức, xâm lược, cấm vận đơn phương trong quan hệ quốc tế; tham gia đóng góp vào quá trình thảo luận, thông qua nhiều nghị quyết, tuyên bố quan trọng của LHQ về hợp tác phát triển, giải trừ quân bị, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, chống khủng bố, bảo đảm quyền con người… Với những đóng góp của mình, Việt Nam đã được tín nhiệm bầu vào nhiều vị trí, cơ quan quan trọng của LHQ và ghi được nhiều “dấu ấn” Việt Nam tại các cơ quan như tại Hội đồng bảo an LHQ, Hội đồng Nhân quyền LHQ, Hội đồng Kinh tế - xã hội (ECOSOC).

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Phiên thảo luận chung cấp cao Khóa 78 Đại hội đồng Liên hợp quốc, ngày 22-9-2023. Ảnh: TTXVN

Trong bối cảnh tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, LHQ tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai với chủ đề “Giải pháp đa phương vì một tương lai tốt đẹp hơn” và Phiên thảo luận chung cấp cao của Đại hội đồng LHQ Khóa 79 với chủ đề “Không để ai bị bỏ lại phía sau: Cùng hành động để thúc đẩy hòa bình, phát triển bền vững và phẩm giá con người cho các thế hệ hiện tại và mai sau” nhằm kêu gọi tăng cường hợp tác quốc tế và củng cố chủ nghĩa đa phương, trong đó LHQ có vị trí trung tâm nhằm thúc đẩy thực hiện các mục tiêu chung, đặc biệt là các Mục tiêu phát triển bền vững. Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai có ý nghĩa lịch sử với chương trình nghị sự tham vọng đề cập đến tất cả các lĩnh vực hợp tác tại LHQ và có quá trình chuẩn bị kéo dài gần hai năm qua.

Ảnh trái: Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn (nay là Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao) phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Trù bị cho Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai, ngày 21-9-2023. Ảnh: BNG. Ảnh phải: Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, động viên các chiến sĩ mũ nồi xanh chuẩn bị lên đường làm nhiệm vụ quốc tế, tháng 4-2022. Ảnh: TUẤN HUY

Việc Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai của LHQ trước hết khẳng định sự tham gia tích cực, chủ động và đóng góp trách nhiệm của Việt Nam trong các hoạt động chung của LHQ; góp phần khẳng định, nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam, thể hiện thông điệp về quan điểm của Việt Nam trong việc tôn trọng luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ. Thông qua những đóng góp tại Hội nghị và các hoạt động tiếp xúc song phương của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm trong chuyến công tác cũng sẽ góp phần đẩy mạnh quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với LHQ, các đối tác, bạn bè quốc tế tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả.

Việt Nam - Hoa Kỳ có gần 30 năm quan hệ ngoại giao, đã từng trải qua những bước phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt, nhân chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden (tháng 9-2023), hai bên đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Trong một năm qua, các cơ quan hai bên đã tích cực thúc đẩy hợp tác trên các trụ cột của khuôn khổ quan hệ mới, đồng thời có những nỗ lực bền bỉ nhằm thu hẹp khác biệt và tăng cường hiểu biết lẫn nhau. Những lĩnh vực chủ chốt của quan hệ như chính trị - ngoại giao, thương mại - đầu tư, khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, quốc phòng - an ninh và giao lưu nhân dân ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả, thực chất.

Ngày 10-9-2023, tại Phủ Chủ tịch, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì Lễ đón chính thức Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam. Ảnh: PHÚ SƠN, TTXVN

Chủ tịch nước Tô Lâm (nay là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước) tiếp Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc Evans Knapper, chiều 13-6-2024, tại Phủ Chủ tịch (Ảnh trái); tiếp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken ngày 27-7-2024, tại Phủ Chủ tịch (Ảnh phải). Ảnh: TTXVN

Trong quan hệ kinh tế, thương mại, Hoa Kỳ duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, trong khi Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ. Kim ngạch thương mại song phương tăng bình quân khoảng 16%/năm. Kim ngạch thương mại hai chiều 8 tháng đầu năm 2024 đạt gần 88 tỷ USD (tăng 22% so với cùng kỳ năm 2023), trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 77,9 tỷ USD (tăng 24,5% so với cùng kỳ năm 2023), nhập khẩu từ Hoa Kỳ vào Việt Nam là 9,8 tỷ USD (tăng 5,3% so với cùng kỳ năm trước). Đáng chú ý, lần đầu tiên Hoa Kỳ vươn lên trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của các mặt hàng nông, lâm, thủy sản Việt Nam với kim ngạch đạt 8,58 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm 2024, chiếm tỷ trọng 21,4%.

Về đầu tư, Hoa Kỳ là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 11 tại Việt Nam. Tính đến đầu năm 2024, Hoa Kỳ có khoảng 1.340 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn hơn 11,8 tỷ USD. Việt Nam có 230 dự án đầu tư tại Hoa Kỳ với tổng vốn đăng ký gần 1,3 tỷ USD.

Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp đoàn doanh nghiệp cấp cao của Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ-ASEAN (USABC) sáng 21-3-2024, tại Hà Nội.

Quan hệ hợp tác quốc phòng song phương tiếp tục được triển khai tích cực và đạt kết quả thiết thực trên các lĩnh vực: Trao đổi đoàn, đối thoại-tham vấn, khắc phục hậu quả chiến tranh, tìm kiếm MIA, đào tạo, quân y, gìn giữ hòa bình LHQ, hỗ trợ nhân đạo/cứu trợ thảm họa...

Đặc biệt, vấn đề khắc phục hậu quả chiến tranh tiếp tục là ưu tiên cao trong quan hệ hai nước và đạt nhiều kết quả cụ thể. Trong cuộc hội đàm chiều 9-9-2024 tại Hoa Kỳ, Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã nhấn mạnh tiếp tục ưu tiên hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh, trong đó tập trung vào đẩy nhanh tiến độ xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, khắc phục hậu quả bom mìn chưa nổ, cung cấp thông tin, tài liệu và hỗ trợ trang thiết bị, công nghệ xét nghiệm ADN phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Việt Nam mất tin, mất tích trong chiến tranh. Hai bên cũng thúc đẩy và làm sâu sắc hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực: Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, đào tạo, quân y, tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo/cứu trợ thảm họa, tham vấn và ủng hộ lẫn nhau trên các diễn đàn đa phương khu vực và quốc tế, đặc biệt trong khuôn khổ cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng (ADMM+), trên cơ sở tôn trọng vai trò trung tâm và nguyên tắc đồng thuận của ASEAN...

Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đón Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tại trụ sở Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ, ngày 9-9-2024 (Ảnh trái). Đại tướng Phan Văn Giang điện đàm trực tuyến với ông Patrick Leahy, nguyên Thượng nghị sĩ, nguyên Chủ tịch Thường trực, Chủ tịch Ủy ban Chuẩn chi Thượng viện Hoa Kỳ chiều 8-9-2024 (Ảnh phải). Ảnh: THU TRANG

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng tiếp Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth, thành viên Ủy ban Quân vụ và Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ ngày 18-7-2024. Ảnh: VĂN HIẾU

Hợp tác giáo dục thời gian gần đây đạt được nhiều bước tiến tích cực với việc hai bên thúc đẩy hợp tác giáo dục-đào tạo, chuyển giao công nghệ. Hợp tác y tế và phục hồi kinh tế-xã hội sau đại dịch Covid-19 tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ hai nước, đặc biệt trong việc hỗ trợ nhau về trang thiết bị y tế, tiếp cận vaccine, chia sẻ kinh nghiệm phòng, chống dịch bệnh và bảo hộ công dân.

Về hợp tác trong các vấn đề khu vực và quốc tế, hai bên tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực và các vấn đề toàn cầu, nhất là khi Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN, Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Với những kết quả và tiềm năng hợp tác nổi bật như vậy, chuyến làm việc tại Hoa Kỳ lần này của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm thể hiện tầm nhìn dài hạn của lãnh đạo cấp cao và chủ trương của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong quan hệ với Hoa Kỳ.

Ảnh trái: Tàu USS Blue Ridge của Hải quân Hoa Kỳ và tàu Waesche của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ thăm xã giao tại tỉnh Khánh Hòa từ ngày 8 đến 12-7-2024. Ảnh: DUY HIỂN. Ảnh phải: Ngày 16-4-2024, Lễ trao trả hài cốt quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam (MIA) lần thứ 164 đã diễn ra tại sân bay Quốc tế Đà Nẵng. Ảnh: BNG

Chuyến công tác của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tại LHQ, dự Hội nghị Thượng đỉnh Tương lai và làm việc tại Hoa Kỳ cho thấy cam kết ở cấp cao nhất về mặt chính trị của Việt Nam trong bối cảnh cộng đồng quốc tế đang quyết tâm thúc đẩy chủ nghĩa đa phương nhằm đối phó với hàng loạt thách thức toàn cầu hiện nay. Bên cạnh đó, chuyến thăm nhằm khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước; mở rộng hợp tác quốc tế và làm sâu sắc hơn mối quan hệ với LHQ, Hoa Kỳ và các đối tác; nâng cao vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, qua đó đóng góp thiết thực vào công cuộc phát triển của đất nước.

Ảnh trái: Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc và Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề chính trị-quốc phòng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Jessica Lewis đồng chủ trì Đối thoại chính trị-an ninh-quốc phòng Việt Nam-Hoa Kỳ lần thứ 12, tháng 3-2023. Ảnh phải: Bộ Ngoại giao phối hợp với Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức Khóa tập huấn về kỹ năng truyền thông hiện đại và thông tin đối ngoại cho người phát ngôn, cán bộ phụ trách công tác báo chí tuyên truyền đối ngoại của các tỉnh, thành trên toàn quốc từ ngày 9 đến 11-8-2023, tại Đà Nẵng. Ảnh: BNG