TỪ CHIẾN KHU VIỆT BẮC…

Giữa núi rừng Việt Bắc mùa thu năm 1950, trong khói lửa kháng chiến chống thực dân Pháp, khi cuộc chiến đấu của dân tộc bước vào giai đoạn quyết liệt, số đầu tiên của Báo Quân đội nhân dân ra đời. Đó không chỉ là tờ báo in thủ công, giấy khổ nhỏ, chữ còn nhòe mực, mà là một “trận địa tư tưởng” của quân và dân ta giữa những ngày gian khổ nhất của cuộc kháng chiến.

Ngay từ buổi bình minh của lực lượng vũ trang cách mạng, ngày 22-12-1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân ra đời tại khu rừng giữa hai tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng Đạo. Ngay sau lễ thành lập, Đội đã giành thắng lợi giòn giã trong hai trận mở màn: Phai Khắt và Nà Ngần. Từ đây, công tác chính trị của Đội đòi hỏi phải có một tờ báo mới, góp phần giúp bộ đội giác ngộ lý tưởng cách mạng và để giúp nhân dân hiểu hơn về đội quân cách mạng ấy. Tờ “Tiếng súng reo”, tiền thân đầu tiên của báo chí Quân đội đã ra đời trong hoàn cảnh đó.

Một buổi tối cuối tháng 12 năm 1944 (khoảng 1 tuần sau khi Đội ra quân đánh thắng trận đầu), tờ “Tiếng súng reo” đã đến tay cán bộ, chiến sĩ Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân. Những tờ báo được chép tay bởi các đội viên chữ đẹp, trên các giấy viết, giấy bản để phát xuống các trung đội, tổ, nhóm. Báo còn được viết bằng tiếng Tày, Nùng để phát cho các tổ chức quần chúng khác như thanh niên, phụ nữ, nông hội.

Sau Cách mạng Tháng Tám thành công, các tờ báo: Quân giải phóng, Sao Vàng, Vệ Quốc quân, Quân du kích lần lượt ra đời. Nhằm tập trung phát triển một ấn phẩm duy nhất của lực lượng Quân đội quốc gia và dân quân Việt Nam, Bộ Tổng tư lệnh quyết định thành lập tờ báo mới, trên cơ sở sáp nhập Báo Vệ Quốc quân và Quân du kích.

Thật vinh dự, tự hào, tờ báo mới của lực lượng vũ trang được Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đặt tên. Người nói: Quân đội ta là Quân đội nhân dân, tờ báo của Quân đội là “Báo Quân đội nhân dân”.

Ngay trong quá trình chuẩn bị số báo đầu tiên, ngày 20-10-1950, Bác Hồ đã căn dặn Báo Quân đội nhân dân những điều hết sức gần gũi, sâu sắc: “Nói những điều thật thiết thực, đúng đường lối chính trị, ít tếu, viết ngắn, giản dị, vẽ dễ hiểu, trình bày rõ ràng, ít tiếp sang trang khác”.

Báo Quân đội nhân dân ra số đầu tiên ở thôn Khau Diều, xã Định Biên, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên.

Lời căn dặn của Bác đã trở thành kim chỉ nam không chỉ đối với người làm Báo Quân đội nhân dân, mà cả với toàn thể những người làm báo cách mạng. Đó là những lời khắc cốt, ghi tâm và đến hôm nay vẫn còn nguyên giá trị.

Từ căn cứ Việt Bắc - “Thủ đô gió ngàn” của kháng chiến, Báo Quân đội nhân dân đã đồng hành cùng những chặng đường gian khổ mà oanh liệt của dân tộc. Từ những tờ báo in thủ công giữa rừng già, tờ báo đã dần trưởng thành, trở thành cơ quan ngôn luận của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, tiếng nói của lực lượng vũ trang và nhân dân Việt Nam, diễn đàn của cán bộ, chiến sĩ toàn quân, cầu nối bền chặt giữa Bộ đội Cụ Hồ với nhân dân.

Suốt chặng đường 75 năm, Báo Quân đội nhân dân luôn là “ngọn đuốc soi đường” cho các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, là diễn đàn tin cậy của lực lượng vũ trang và nhân dân, là nguồn động viên tinh thần trong mọi thời khắc trọng đại của Tổ quốc.

Báo Quân đội nhân dân xuất bản tại mặt trận Điện Biên Phủ.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, dù điều kiện vô cùng thiếu thốn, phóng viên, biên tập viên Báo Quân đội nhân dân vẫn kiên cường bám sát chiến trường, kịp thời phản ánh tinh thần chiến đấu và những chiến công của bộ đội và nhân dân. Mỗi số báo, mỗi bài viết là một liều thuốc tinh thần, cổ vũ phong trào toàn dân kháng chiến, thắp lên niềm tin vào thắng lợi. Đặc biệt, trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, Báo Quân đội nhân dân đã xuất bản 33 số ngay tại mặt trận - đây là một kỳ tích “vô tiền khoáng hậu” của báo chí cách mạng Việt Nam.

Khi bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Báo Quân đội nhân dân trở thành “bản hùng ca bằng chữ”. Từ Trường Sơn hùng vĩ đến Quảng Trị, từ miền Tây Nam Bộ đến các đảo tiền tiêu, nơi nào có bộ đội và nhân dân, nơi ấy có phóng viên Báo Quân đội nhân dân. Đã có những Nhà báo - Chiến sĩ ngã xuống khi đang làm nhiệm vụ, họ để lại những tác phẩm báo chí như chứng tích bất tử của lòng yêu nước.

Ảnh trái: Phóng viên Kim Đồng trong chiến dịch giải phóng Kon Tum năm 1972. Ảnh tư liệu; Ảnh trên bên phải: Phóng viên Đoàn Công Tính tại căn cứ Tân Lâm (Quảng Trị), tháng 3-1972. Ảnh tư liệu; Ảnh dưới bên phải: Tổ phóng viên Báo Quân đội nhân dân tại Mặt trận Bắc Quảng Trị (gồm các đồng chí: Nguyễn Đức Toại, Nguyễn Ngọc Nhu, Lê Đình Dư). Hai đồng chí: Lê Đình Dư (phải) và Nguyễn Ngọc Nhu (giữa) đã hy sinh trong trận đánh tại Lâm Xuân Đông (bờ Nam sông Bến Hải năm 1968). Ảnh tư liệu

Sau ngày đất nước thống nhất, Báo Quân đội nhân dân bước vào mặt trận mới. Tờ báo tiếp tục giữ vai trò tiên phong trong tuyên truyền, giáo dục định hướng dư luận xã hội, xây dựng niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và Quân đội.

Trong thời kỳ đổi mới, Báo Quân đội nhân dân tiếp tục khẳng định vị thế cơ quan báo chí chính luận hàng đầu, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức và mở rộng tầm ảnh hưởng.

Với những đóng góp xuất sắc, Báo Quân đội nhân dân vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động; Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh... Đó là minh chứng cho bản lĩnh, trí tuệ và tấm lòng son sắt của những người làm báo Báo Quân đội nhân dân.

Ảnh trái: Thượng tướng Phạm Văn Trà, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trao danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cho Báo Quân đội nhân dân (20-10-2000). Ảnh phải: Thượng tướng Lê Văn Dũng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam gắn Huân chương Sao Vàng lên Quân kỳ Quyết thắng Báo Quân đội nhân dân, tháng 6-2006. Ảnh: Hoàng Như Thính và Xuân Gụ.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng trao tặng Báo Quân đội nhân dân danh hiệu Anh hùng Lao động tại Lễ kỷ niệm 60 năm Ngày Báo Quân đội nhân dân ra số đầu tiên (20-10-1950 / 20-10-2010). Ảnh: Vũ Quang Thái

Báo Quân đội nhân dân tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày truyền thống (20-10-1950 / 20-10-2020) và đón nhận Huân chương Độc lập hạng Ba. Ảnh: Việt Cường

ĐỘI NGŨ HÔM NAY – SÁNG TẠO VÀ BẢN LĨNH

Tháng 12 năm 2002, Báo Quân đội nhân dân Điện tử chính thức ra đời, mở đầu hành trình số hóa báo chí quân đội. Từ báo in truyền thống, Báo Quân đội nhân dân đã phát triển thành tổ hợp truyền thông đa phương tiện, đa nền tảng, đa ngôn ngữ… Tư duy làm báo cũng đổi khác, từ “đưa tin” sang “tạo ảnh hưởng”, từ “phản ánh” sang “dẫn dắt và lan tỏa giá trị”.

Phóng viên trẻ ngày nay không chỉ viết giỏi, mà còn dựng hình, quay phim, kể chuyện bằng dữ liệu, nhưng vẫn giữ nguyên tinh thần của người chiến sĩ cầm bút: Chính xác, trung thực, nhân văn và chiến đấu.

Báo Quân đội nhân dân Điện tử phát triển thành tờ báo đa ngôn ngữ, đa phương tiện.

Trong thời đại bùng nổ thông tin, Báo Quân đội nhân dân là "lá chắn niềm tin", kiên định bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Các chuyên mục như “Phòng, chống diễn biến hòa bình”, “Phòng chống tự diễn biến, tự chuyển hóa” đã trở thành mũi nhọn tư tưởng, góp phần phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, củng cố niềm tin cho toàn xã hội.

Không chỉ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, Báo Quân đội nhân dân còn tích cực tuyên truyền, cổ vũ, động viên, lan tỏa hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ, những tấm gương bình dị mà cao quý, để xây dựng, giữ trong lòng người dân ngọn lửa tin yêu và tinh thần đoàn kết.

Phóng viên Báo Quân đội nhân dân tác nghiệp tại những điểm "nóng".

Thế hệ nhà báo hôm nay tiếp nối truyền thống 75 năm bằng khát vọng sáng tạo. Họ giỏi công nghệ, tư duy hiện đại, nhưng luôn giữ “chất lính”: Trung thực, dấn thân, nhân văn, chiến đấu… Nhiều tác phẩm đoạt Giải Báo chí Quốc gia ghi dấu sự trưởng thành của tờ báo hai lần chiến sĩ trong thời bình. Họ chính là những chiến sĩ cầm bút thế hệ mới, đang đưa Báo Quân đội nhân dân tiến sâu vào không gian số, hội nhập toàn cầu mà không đánh mất bản lĩnh cách mạng và cốt lõi của người chiến sĩ cầm bút, người chiến sĩ cầm súng.

Từ chiến khu Việt Bắc năm 1950 đến kỷ nguyên số hôm nay, ngọn lửa của Báo Quân đội nhân dân chưa bao giờ tắt. Đó là ngọn lửa của lý tưởng, niềm tin và bản lĩnh, được thắp sáng bằng trí tuệ, lòng trung thành và khát vọng cống hiến của các thế hệ làm báo chiến sĩ. Thế hệ đi trước đã viết nên truyền thống, thế hệ hôm nay đang tiếp nối, và thế hệ mai sau sẽ đưa tờ báo vươn xa hơn - vững vàng trên trận tuyến tư tưởng của Đảng, Quân đội và Nhân dân Việt Nam.

Hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ tỏa sáng trong lòng nhân dân vùng lũ Hà Giang.